به گزارش خبرنگار روابط‌عمومی مدرسه علمیه عالی نواب، حجت‌الاسلام نظافت، استاد حوزه علمیه خراسان در درس اخلاق این هفته مدرسه، گفت: برخی از نعمت‌های خداوند بدون درخواست است، مثل آمدن به این دنیا، میزان استعداد و روزی که خود خداوند تقسیم می‌کند، چنان‌که امیر مؤمنان(ع) در خطبه متقین می‌فرمایند: خداوند انسان‌ها را آفرید و روزی‌هایشان را بین آن‌ها تقسیم کرد و هر کسی را در موضعی قرار داد. اما به برخی از انسان‌ها نعمت‌های خاصی داده می‌شود، مثل نعمت همسایگی حضرت رضا(ع) که به طلاب مشهدی داده شده است.

وی با اشاره به اینکه چیزهایی نیز در اختیار خود انسان است مثل فضیلت‌خواهی، بیشترخواهی، داشتن همت بلند و استفاده شایسته از نعمت همسایگی حرم مطهر رضوی، گفت: اما متأسفانه احساس نیاز به زیارت در برخی شکل نگرفته است؛ بسیاری از علما که در این مدرسه نیز درس می‌داده‌اند، در زمان‌هایی که شب‌ها درِ حرم بسته می‌شد، صبح قبل از اذان پشت در بوده‌اند تا نماز را در حرم بخوانند و به همین صورت چیزهای زیادی به‌دست آورده‌اند.

از چه منظری به زیارت نگاه کنیم؟

وی افزود: امیر مؤمنان(ع) در نامه ۴۵ نهج‌البلاغه می‌فرمایند: آنچنان نفْسم را ریاضت می‌دهم که با قرصی نان خوشحال باشد اگر پیدا کرد. در این روزگار، بزرگ‌ترین درد برخی از انسان‌ها شکم است و این طبیعت انسان است، چنان‌که قرآن می‌فرماید، انسان وقتی چیزی ندارد حریص است و وقتی به آن می‌رسد حاضر نیست به دیگران بدهد. انسان اینطور آفریده شده ولی ظرفیتی بیشتر از لذت‌های حیوانی دارد، مثل بذر که خیلی کوچک است ولی ظرفیتی بزرگ دارد و بدبختی انسان این است که ظرفیت‌های وجودی خود را فعال نمی‌کند.

این استاد اخلاق حوزه علمیه، گفت: اگر کسی از حیوانیات خود خسته شد و فهمید غوطه‌ور شدن در حیوانیات او را به ساحل امن و آرامش نمی‌رساند، همچنین تصمیم به خروج از لجنزار شهوات گرفت و دید به تنهایی نمی‌تواند، اینجاست که نیاز به کمک دارد؛ در ابتدای مناجات شعبانیه آمده است: خدایا از خودم و شیطانم فرار کردم و آمدم در برابرت ایستادم؛ در ادامه این مناجات نیز دارد که اگر کسی بخواهد از شیطانش فرار کند، باید به امام پناه ببرد، زیرا اهل بیت پناهگاه هستند.

وی افزود: گاهی درد انسان، جسمی است که در ناله برای آن با حیوانات شریک است، ولی دردهایی نیز مربوط به روح است و اگر انسان درکی از مرض‌های روحی داشت و دردی از آن در وجودش آمد و به فکر مداوا بود، اهل بیت پناهگاه خوبی هستند. ولی متأسفانه گاهی از لذت‌های حیوانی استفاده می‌کنیم و دیگر احساس فرار از شیطان نداریم.

وی با تأکید بر اینکه بدون عنایت این خاندان نمی‌توان پیش رفت و تا برکت به عمرمان ندهند مشکلات حل نمی‌شود، گفت: این موارد چیزهایی نیست که بدون خواستن به کسی داده شود، زیرا به اندازه کافی نعمت‌های نخواسته به انسان داده‌اند و بقیه را باید خودش بخواهد، با این شرط که اعتقاد محکمی داشته باشد.

حجت‌الاسلام نظافت تصریح کرد: کتاب کرامات رضویه از کتاب‌هایی است که برای تنوع میان درس‌های فنی و خسته‌کنند لازم است تا انسان بفهمد امام رضا(ع) چقدر کرامت دارند، البته این کراماتی است که ثبت شده است. اما یکی از افکار شیطانی این است که انسان را به طمع فرصتی دیگر نگه می‌دارد، مثلا اگر به ذهن آدم رسید که شب جمعه برای زیارت بهتر است تا بتوان ساعتی را با حال خوش زیارت کرد، بداند که این فکر شیطانی است، زیارت یک‌دقیقه‌ای امروز ترجیح دارد به زیارتی که شاید توفیق آن پیدا نشود.

اگر به زیارت رفتیم چه بخواهیم؟

وی خاطرنشان کرد: توصیه شده است در زیارت کم نخواهید، اما تصور غلط این است که نباید حاجت‌های دنیایی داشت. باید دانست که انسان در این عالم استقلالی ندارد و فقط به او توصیه شده که خواسته‌هایش محدود به حاجت‌های مادی نشود. بنابراین در زیارت امین‌الله که از معتبرترین زیارات است، خواسته‌های معنوی مطرح می‌شود، مثل اینکه انسان اطمینان به قدر الهی را بخواهد، مانند کسانی که به اردو می‌روند و نگران غذای ظهر خود نیستند، زیرا به قدر و برنامه مربیان خود اطمینان دارند که این بهترین نوع آرامش است.

وی افزود: نتیجه این آرامش درجه رضایت به حکم پروردگار و مقامی رفیع است. خیلی از مسائل طبق خواسته انسان نیست، بنابراین اوج لذت انسان همین رضایت خواهد بود؛ گاهی نیز انسان تلاش می‌کند تا به رضایت الهی برسد ولی خداوند با رد کردن خواسته او زمینه‌ای فراهم می‌کند تا او بگوید به رضای تو راضی هستم.

این استاد حوزه علمیه، گفت: البته کاملا نمی‌توان از دغدغه‌های مادی رهایی یافت، چنان‌که در تعقیبات نماز عشا می‌خوانیم: خدایا، نمی‌دانم منبع رزقم چیست، تو آن را نزدیک و آسان قرار بده و در دعای نیمه شعبان نیز آمده که خدایا همت بزرگ‌تر ما را دنیا قرار نده و نهایت علم ما این نباشد. پس بزرگ‌ترین دغدغه انسان نباید مسائل مادی باشد.

وی در پایان با توصیه به خواندن دعای عالیه‌المضامین، گفت: یکی از خواسته‌های انسان نیز باید این باشد که لذت کسب علم را بچشد، ذره‌ای از حلاوتی که به سَلَف ما چشاندیدند. سلفی که ما وارثان آنان هستیم و باید وظیفه وراثت را به‌خوبی انجام دهیم. در دعای امین‌الله نیز دارد: خدایا کاری کن که مانند شهیدان عاشق مرگ بوده و از آن نترسم.