نگاه مومن به دنیا (شرح حدیث امام صادق) – جلسه دوم

حجه الاسلام و المسلمین نظافت در ایام شهادت امام صادق علیه السلام در مرداد ماه ۱۳۹۴ در جمع طلاب و علما و عموم عزاداران حاضر در مجلس عزاداری رئیس مکتب تشیع به شرح حدیث امام صادق به عبد الله بن جندب پرداختند.
این فرمایشات که در منزل حجه الاسلام و المسلمین الهی خراسانی در سه جلسه ایراد شده که خلاصه بیانات به شرح ذیل می باشد:

خلاصه مباحث جلسه دوم:

 

ادامه روایت امام صادق به عبد الله جندب این است که می فرمایند: فَمَا یَقْصِدُ فِیهَا إِلَّا أَوْلِیَاءَنَا
این تعبیر یعنی شیطان روی دوستان اهل بیت سرمایه گذاری می کند.
اصلا شیطان برای کسی که منحرف است چرا نقشه بکشد؟
برای کسی نقشه می کشد که در صراط است.
لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَکَ‏ الْمُسْتَقیمَ [۱۷]

نگاه متفاوت اولیاء خدا به دنیا
در ادامه امام صادق می فرمایند: وَ لَقَدْ جَلَّتِ الْآخِرَهُ فِی‏ أَعْیُنِهِمْ‏ حَتَّى‏ مَا یُرِیدُونَ بِهَا بَدَلًا
نگاه این اولیاء خدا به آخرت با نگاه اهل دنیا متفاوت است.
حضرت امیر در مورد مثال دنیا و آخرت آن را به یک سفر تشبیه می کند:
الْأَمْثَالَ لِتَعْتَبِرَ بِهَا وَ تَحْذُوَ عَلَیْهَا إِنَّمَا مَثَلُ‏ مَنْ‏ خَبَرَ الدُّنْیَا کَمَثَلِ قَوْمٍ سَفْرٍ نَبَا بِهِمْ مَنْزِلٌ جَدِیبٌ فَأَمُّوا مَنْزِلًا خَصِیباً وَ جَنَاباً مَرِیعاً فَاحْتَمَلُوا وَعْثَاءَ الطَّرِیقِ وَ فِرَاقَ الصَّدِیقِ وَ خُشُونَهَ السَّفَرِ وَ جُشُوبَهَ المَطْعَمِ لِیَأْتُوا سَعَهَ دَارِهِمْ
کسی که باور دارد یک قرارگاه وسیعی بدون هیچ غم و غصه ای دیگر سختی سفر را حس نمی کند!
وَ مَنْزِلَ قَرَارِهِمْ فَلَیْسَ یَجِدُونَ لِشَیْ‏ءٍ مِنْ ذَلِکَ أَلَماً وَ لَا یَرَوْنَ نَفَقَهً فِیهِ مَغْرَماً وَ لَا شَیْ‏ءَ أَحَبُّ إِلَیْهِمْ مِمَّا قَرَّبَهُمْ مِنْ مَنْزِلِهِم وَ أَدْنَاهُمْ [إِلَى‏] مِنْ مَحَلَّتِهِمْ وَ مَثَلُ مَنِ اغْتَرَّ بِهَا کَمَثَلِ قَوْمٍ کَانُوا بِمَنْزِلٍ خَصِیبٍ فَنَبَا بِهِمْ إِلَى مَنْزِلٍ جَدِیبٍ فَلَیْسَ شَیْ‏ءٌ أَکْرَهَ إِلَیْهِمْ وَ لَا أَفْظَعَ عِنْدَهُمْ مِنْ مُفَارَقَهِ مَا کَانُوا فِیهِ إِلَى مَا یَهْجُمُونَ عَلَیْهِ‏ وَ یَصِیرُونَ إِلَیْهِ [۱۸]

دیگران یاد من لذت هایشان را از بین می برد! ولی اولیاء یاد مرگ آنها را آرامش می دهد و خبر خوش است!
کُلُّ شَیْ‏ءٍ مِنَ الدُّنْیَا سَمَاعُهُ‏ أَعْظَمُ‏ مِنْ عِیَانِهِ وَ کُلُّ شَیْ‏ءٍ مِنَ الْآخِرَهِ عِیَانُهُ أَعْظَمُ مِنْ سَمَاعِه‏ [۱۹]
همه چیز از دینا از دور قشنگ است. بچه توی دستهای دیگران خیلی زیباست ولی اگر مال خودت باشد بیدارخوابی ها و کثیف کاری ها و بهانه گیری ها را دارد و خوبی و بدیش با هم مخلوط است
شهرت هم دردسرهای عظیمی دارد که از دور به چشم نمی آید.

اگر حقیقت را بدانیم برخورد ما با دنیا خیلی متفاوت می شود.
وَ لَوْ تَعْلَمُونَ مَا أَعْلَمُ مِمَّا طُوِیَ عَنْکُمْ غَیْبُهُ إِذاً لَخَرَجْتُمْ إِلَى الصُّعُدَاتِ تَبْکُونَ عَلَى أَعْمَالِکُمْ وَ تَلْتَدِمُونَ عَلَى أَنْفُسِکُمْ وَ لَتَرَکْتُمْ أَمْوَالَکُمْ لَا حَارِسَ لَهَا وَ لَا خَالِفَ عَلَیْهَا وَ لَهَمَّتْ کُلَّ امْرِئٍ مِنْکُمْ نَفْسُهُ لَا یَلْتَفِتُ إِلَى غَیْرِهَا وَ لَکِنَّکُمْ‏ نَسِیتُمْ‏ مَا ذُکِّرْتُمْ‏ وَ أَمِنْتُمْ مَا حُذِّرْتُم‏ [۲۰]

کسی که دنیا را بخواهد خداوند کمکش می کنید.
خداوند حداقل در دو جا در قرآن این مطلب را می فرماید:
کُلاًّ نُمِدُّ هؤُلاءِ وَ هَؤُلاءِ مِنْ عَطاءِ رَبِّکَ [۲۱]
فَسَنُیَسِّرُهُ‏ لِلْعُسْرى‏ [۲۲]
مثالش سیگار کشیدن است که فرد اولش اذیت می شود و سرفه می کند اما بعد مدتی عادت می کند و معتاد به آن می شود.

عده ای همه همت خود را متوجه دنیا کرده اند و خدا مانع آنها نمی شود. بلکه برخی افراد هستند که از خود خدا فقط دنیا را می خواهند. همچنانی که در آیه آمده است:
فَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِی‏ الدُّنْیا وَ ما لَهُ فِی الْآخِرَهِ مِنْ خَلاقٍ [۲۳]
امیر می فرماید دنیا باشگاه بدنسازی است و کسی که می داند کجا آمده است منتظر تخت راحت و سلف سرویس نیست!
اما انکه اعتراض می کند به مشکلات دنیا نمی فهمد
أَلَا وَ إِنَّ الْیَوْمَ الْمِضْمَارَ وَ غَداً السِّبَاقَ وَ السَّبَقَهُ الْجَنَّه ‏[۲۴]

شوق حضرت به دیدار اولیائشان
در ادامه روایت امام صادق (علیه السلام) هست که ثُمَّ قَالَ آهِ آهِ عَلَى قُلُوبٍ حُشِیَتْ نُورا
اولیاء خدا دوست دارند هم نشینان خودشان را ببینند و با هم هم نشین باشند.
دو جا در نهج البلاغه امیرمومنین یاد دوستان شهیدش می کند.
أُرِیدُ أَنْ أُدَاوِیَ بِکُمْ وَ أَنْتُمْ دَائِی کَنَاقِشِ الشَّوْکَهِ بِالشَّوْکَهِ وَ هُوَ یَعْلَمُ أَنَّ ضَلْعَهَا مَعَهَا اللَّهُمَّ قَدْ مَلَّتْ أَطِبَّاءُ هَذَا الدَّاءِ الدَّوِیِ‏ وَ کَلَّتِ النَّزْعَهُ بِأَشْطَانِ الرَّکِیِ‏ أَیْنَ الْقَوْمُ الَّذِینَ دُعُوا إِلَى الْإِسْلَامِ فَقَبِلُوهُ وَ قَرَءُوا الْقُرْآنَ فَأَحْکَمُوهُ‏ وَ هِیجُوا إِلَى الْجِهَادِ فَوَلِهُوا وَلَهَ اللِّقَاحِ إِلَى أَوْلَادِهَا وَ سَلَبُوا السُّیُوفَ أَغْمَادَهَا وَ أَخَذُوا بِأَطْرَافِ الْأَرْضِ زَحْفاً زَحْفاً وَ صَفّاً صَفّاً بَعْضٌ هَلَکَ وَ بَعْضٌ نَجَا لَا یُبَشَّرُونَ بِالْأَحْیَاءِ وَ لَا یُعَزَّوْنَ عَنِ‏ الْمَوْتَى‏ مُرْهُ‏ الْعُیُونِ مِنَ الْبُکَاءِ خُمْصُ الْبُطُونِ‏ مِنَ الصِّیَامِ ذُبُلُ‏ الشِّفَاهِ مِنَ الدُّعَاءِ صُفْرُ الْأَلْوَانِ مِنَ السَّهَرِ عَلَى وُجُوهِهِمْ غَبَرَهُ الْخَاشِعِینَ أُولَئِکَ إِخْوَانِی الذَّاهِبُونَ فَحَقَّ لَنَا أَنْ نَظْمَأَ إِلَیْهِمْ وَ نَعَضَّ الْأَیْدِی عَلَى فِرَاقِهِم‏[۲۵]

آهِ آهِ شَوْقاً إِلَى‏ رُؤْیَتِهِمْ [۲۶]
آری اگر این گونه باشیم امام شوق دیدار ما را دارند.

اما الان همه ما همه گرفتار محاسبات دنیایی شدیم. همه سر دو راهی قرار می گیریم و خیلی وقت‌ها انتخاب‌هایمان غلط از آب در می آید.
هر وقت می گویم دو راهی یاد جریان سحره فرعون نمی افتم و یک جا در جریان حر بن یزید ریاحی!

 

 

—————————————-

[۱۶] نهج البلاغه، خطبه ۱۶۰
[۱۷] اعراف ۱۶
[۱۸] نهج البلاغه، نامه ۳۱
[۱۹] نهج البلاغه، خطبه ۱۱۴
[۲۰] نهج البلاغه، خطبه ۱۱۶
[۲۱] اسراء ۲۰
[۲۲] لیل ۱۰
[۲۳] بقره ۲۰۰
[۲۴] نهج البلاغه، خطبه ۲۸
[۲۵] نهج البلاغه، خطبه ۱۲۱
[۲۶] نهج البلاغه، حکمت ۱۴۷

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *